Ettore Scola

Ήταν ένας από τους τελευταίους μεγάλους maestro του ιταλικού κινηματογράφου, ένας από τους σωματοφύλακες του ιταλικού νεορεαλισμού, έχοντας για πρώτα βιολιά πότε τον Μαστρογιάνι και τη Σοφία Λόρεν, πότε τον Γκάσμαν και τον Νίνο Μανφρέντι.(photo credit: http://deadline.com/ ) Φαίνεται πως αυτή τη βδομάδα είμαι καταδικασμένος να γράφω επικήδειους. Αλλά πώς να μη δώσεις ένα φιλί σ’ αυτούς τους φίλους που τόσα χρόνια σε ταξίδεψαν; Διαφορετικά, κινδυνεύεις να μείνεις παρέα με τον Ταραντίνο. Ο πολυαγαπημένος Ettore Scola, ο σκηνοθέτης της «Μιας ξεχωριστής μέρας» και του «Είχαμε αγαπηθεί τόσο», ναι, πέθανε την Τρίτη, σε μια πολυκλινική της Ρώμης, σε ηλικία 84 ετών. Ήταν ένας από τους τελευταίους μεγάλους maestri του ιταλικού κινηματογράφου, ένας από τους σωματοφύλακες του ιταλικού νεορεαλισμού, έχοντας για πρώτα βιολιά πότε τον Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και τη Σοφία Λόρεν, πότε τον Βιτόριο Γκάσμαν και τον Νίνο Μανφρέντι. Μέσα από μια πληθωρική φιλμογραφία, ο maestro έγινε ο ενδελεχής χρονογράφος της ιταλικής κοινωνίας, παθιασμένος και είρωνας, από τους σκοτεινούς χρόνους του φασισμού έως την κρίση ταυτότητας των πρώτων χρόνων του 21ου αι. Κι αυτό που προσθέτει με τις ταινίες του ήταν κάτι που έλειπε: τον ανθρωπισμό. Το «Μια ξεχωριστή μέρα» θα έρθει το 1977. Μια ταινία εξόχως πολιτική και μεγάλης ευαισθησίας, όπου παρακολουθούμε έναν ομοφυλόφιλο Μαστρογιάνι και μια Σοφία Λόρεν ν’ ανακαλύπτουν ο ένας τον άλλο μέσα από έναν αδύνατο έρωτα, με φόντο το θριαμβεύοντα φασισμό του 1938. (photo credit: http://www.avclub.com/ ) Ο Ιταλός πρωθυπουργός Matteo Renzi είχε την κομψότητα να εκφράσει τη λύπη του για το χαμό «ενός μετρ της τέχνης να παρατηρεί με οξύνοια την Ιταλία, την κοινωνία της και τις αλλαγές της». Γεννήθηκε στις 10 Μαϊου του 1931 στο Trevico, κοντά στη Νάπολη, αλλά μεγάλωσε στη Ρώμη. Από τα 16 του, συνεργάζεται με το σατιρικό περιοδικό «Marc’ Aurelio», πρώτα ως σκιτσογράφος, μετά ως δημοσιογράφος, σκαρώντας μικρούς «πίνακες» της ιταλικής ζωής. Στον κινηματογράφο, τον βρίσκουμε από το 1950 να γράφει σενάρια, όπως τα υπέροχα «Ο Φανφαρόνος» και «Τα τέρατα» (1963) του Ντίνο Ρίζι. Ο Ετόρε Σκόλα ήταν πεπεισμένος αριστερός και οπαδός του Μπερλινγκουέρ. Ήταν ο πιο «πολιτικός» από τους μετρ του ιταλικού σινεμά. «Κατανοούσε προς τα πού πήγαινε η Ιταλία και λίγοι σκηνοθέτες διέθεταν αυτήν τη διαύγεια», σχολίαζε ο Paolo Mereghetti, κριτικός κινηματογράφου της Corriere della Sera. (photo credit: http://www.domanipress.it/ ) Tι ήταν η ιταλική κωμωδία του Σκόλα; Ένας άψογος ωρολογιακός μηχανισμός, ένας συγκινητικός λυρισμός, μια πολύ συνειδητοποιημένη προάσπιση των θυμάτων, ένας καλοχτισμένος καμβάς που στηριζόταν στις συναντήσεις και τις διασταυρώσεις πεπρωμένων. Στη σκηνοθεσία περνάει το 1964, με την ταινία «Αν μας επιτρέπετε, μιλάμε για γυναίκες». Μία από τις σπουδαιότερες ταινίες του θα έρθει δέκα χρόνια αργότερα. Είναι το «Είχαμε αγαπηθεί τόσο», με πρωταγωνιστές τον Γκάσμαν, τον Μανφρέντι και τον Stefano Satta Flores, όλους τους ερωτευμένους με την πολύ ερωτική Στεφανία Σαντρέλι. Ένα πικρό φρέσκο της ιταλικής κοινωνίας μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά κι ένας φόρος τιμής στο σινεμά του Vittorio de Sica. Το «Μια ξεχωριστή μέρα» θα έρθει το 1977. Μια ταινία εξόχως πολιτική και μεγάλης ευαισθησίας, όπου παρακολουθούμε έναν ομοφυλόφιλο Μαστρογιάνι και μια Σοφία Λόρεν ν’ ανακαλύπτουν ο ένας τον άλλο μέσα από έναν αβάσταχτο και αδύνατο έρωτα, με φόντο το θριαμβεύοντα φασισμό του 1938. Ο Ετόρε Σκόλα ήταν πεπεισμένος αριστερός, οπαδός του κομουνιστικού κόμματος του Μπερλινγκουέρ και, πρόσφατα, του Δημοκρατικού Κόμματος. Ήταν ο πιο «πολιτικός» από τους μετρ του ιταλικού σινεμά. «Κατανοούσε προς τα πού πήγαινε η Ιταλία και λίγοι σκηνοθέτες διέθεταν αυτήν τη διαύγεια», σχολίαζε ο Paolo Mereghetti, κριτικός κινηματογράφου της Corriere della Sera. Μία από τις σπουδαιότερες ταινίες του είναι το «Είχαμε αγαπηθεί τόσο», με πρωταγωνιστές τον Γκάσμαν, τον Μανφρέντι και τον Stefano Satta Flores, όλοι τους ερωτευμένοι με την πολύ ερωτική Στεφανία Σαντρέλι. (photo credit: http://www.italiancinematoday.com/ ) Και αγαπούσε πολύ τη Γαλλία. Στις ταινίες του πρωταγωνίστησαν ο Τρεντινιάν, ο Νουαρέ, ο Ρετζιανί, η Αρντάν. Δεκαπέντε από αυτές ήταν γαλλο-ιταλικές συμπαραγωγές. Η τελευταία του, ένα ντοκιμαντέρ για τον Φελίνι, βγήκε στις αίθουσες το 2013. Τελικά, τι ήταν η ιταλική κωμωδία του Σκόλα; Ένας άψογος ωρολογιακός μηχανισμός, ένας συγκινητικός λυρισμός, μια πολύ συνειδητοποιημένη προάσπιση των θυμάτων, ένας καλοχτισμένος καμβάς που στηριζόταν στις συναντήσεις και τις διασταυρώσεις πεπρωμένων. Για τον Σκόλα, τα μυστικά κρύβονται στο ανθρώπινο βλέμμα, την τρυφερότητα, ακόμα και τη συγκαταβατικότητα προς τους πρωταγωνιστές του, όποια κι αν είναι τα ελαττώματά τους, οι απογοητευτικές ή λιπόψυχες συμπεριφορές τους. Αυτό θα χαρακτηρίζει για πάντα τη δουλειά του: η απέραντη μελαγχολία της κωμωδίας του. Για τον Σκόλα, τα μυστικά κρύβονται στο ανθρώπινο βλέμμα, την τρυφερότητα, ακόμα και τη συγκαταβατικότητα προς τους πρωταγωνιστές του. (photo credit: http://www.pagina99.it/ )

Πηγή : Andro.gr [ http://www.andro.gr/empneusi/etorre-scola-foros-timhs-ston-daskalo-tou-gkroteskou-kai-ths-metameleias/ ]