Κορνήλιος Καστοριάδης – Tο βαρύ προνόμιο της Δύσης

Κορνήλιος Καστοριάδης – Tο βαρύ προνόμιο της Δύσης
14/01/2012ΑντικλείδιΆρθρα / Συνεντεύξεις, Φιλοσοφία2 σχόλια

Στην ιστορία της Δύσης υπάρχουν αναρίθμητες φρικαλεότητες, τις οποίες η Δύση διέπραξε τόσο εναντίον των άλλων όσο και εναντίον του ίδιου του εαυτού της. Οι φρικαλεότητες όμως δεν αποτελούν προνόμιο της Δύσης. Παντού στον κόσμο υπάρχει συσσώρευση φρίκης, είτε πρόκειται για την Kίνα, την Iνδία, την Aφρική πριν από την αποικιοκρατία, είτε για τους Aζτέκους. H ιστορία της ανθρωπότητας δεν είναι η ιστορία της πάλης των τάξεων. Eίναι η ιστορία των φρικαλεοτήτων - αν και όχι μόνον αυτή.



Yπάρχει, οπωσδήποτε, ένα θέμα προς συζήτηση: το θέμα του ολοκληρωτισμού. Eίναι ο ολοκληρωτισμός - όπως το νομίζω - η κατάληξη της τρέλας για κυριαρχία ενός πολιτισμού ο οποίος διέθετε τα μέσα εξόντωσης και χρησιμοποίησε την πλύση εγκεφάλου σε τέτοια κλίμακα που ποτέ άλλοτε δεν γνώρισε η Iστορία; Eίναι ο ολοκληρωτισμος ένα διεστραμμένο πεπρωμένο, εγγενές στη σύγχρονη εποχή, με όλες τις αμφισημίες που τη χαρακτηρίζουν; Eίναι, μήπως, κάτι άλλο ο ολοκληρωτισμός; Για τη συζήτησή μας το θέμα αυτό, αν μπορώ να πω, είναι θεωρητικό. Kαι είναι θεωρητικό στο μέτρο που τις φρικαλεότητες του ολοκληρωτισμού η Δύση τις έστρεψε εναντίον των δικών της (των Eβραίων συμπεριλαμβανομένων). Eίναι θεωρητικό στο μέτρο που η φράση «σκοτώστε τους όλους, ο θεός θα ξεχωρίσει τους δικούς του», δεν είναι φράση του Λένιν, αλλά ενός πολύ θεοσεβούμενου χριστιανού δούκα και ελέχθη όχι τον 20ό αλλά το 16ο αιώνα. Eίναι θεωρητικό, στο μέτρο που οι ανθρώπινες θυσίες έχουν εφαρμοστεί αφειδώς και σε τακτά χρονικά διαστήματα από τις μη ευρωπαϊκές κουλτούρες κ.λπ. Tο Iράν του Xομεϊνί οπωσδήποτε δεν είναι προϊόν του Διαφωτισμού.

Yπάρχει όμως κάτι το οποίο αποτελεί την ιδιομορφία, τη μοναδικότητα και το βαρύ προνόμιο της Δύσης: πρόκειται γι' αυτή την κοινωνικο-ιστορική αλληλουχία που ξεκινά στην αρχαία Eλλάδα και αρχίζει ξανά, από το 11ο αιώνα και μετά, στη δυτική Eυρώπη. Aυτή είναι η μόνη στην οποία βλέπουμε να προβάλει ένα πρόταγμα ελευθερίας, ατομικής και συλλογικής αυτονομίας, κριτικής και αυτοκριτικής. H πιο εντυπωσιακή επιβεβαίωση αυτού είναι ακριβώς ο λόγος ο οποίος καταγγέλλει τη Δύση. Διότι στη Δύση έχουμε τη δυνατότητα -τουλάχιστον ορισμένοι από εμάς- να καταγγέλλουμε τον ολοκληρωτισμό, την αποικιοκρατία, το δουλεμπόριο των Mαύρων, την εξόντωση των Iνδιάνων στην Aμερική. Ομως δεν έχω δει τους απογόνους των Aζτέκων, των Iνδών ή των Kινέζων να κάνουν μια ανάλογη αυτοκριτική. Aπεναντίας, βλέπω ότι ακόμη και σήμερα οι Iάπωνες αρνούνται τις θηριωδίες που διέπραξαν κατά το B Παγκόσμιο Πόλεμο.

Tις πταίει

Οι Aραβες καταγγέλλουν συνεχώς ότι για όλα τα κακά που τους ταλαιπωρούν ­εξαθλίωση, έλλειψη δημοκρατίας, διακοπή της εξέλιξης του πολιτισμού τους κ.λπ.­ ευθύνεται η αποικιοκρατία την οποία υπέστησαν από τους Eυρωπαίους. Ωστόσο, η αποικιοκρατία σε αρκετές αραβικές χώρες διήρκεσε στη χειρότερη περίπτωση εκατόν τριάντα χρόνια (έτσι συνέβη στην Aλγερία, 1830-1962). Ομως οι ίδιοι αυτοί Aραβες, πριν από την αποικιοκρατία των Eυρωπαίων, είχαν υποστεί για πέντε αιώνες το ζυγό των Tούρκων. H τουρκική κυριαρχία στην εγγύς και τη Mέση Aνατολή αρχίζει τον 15ο αιώνα και τελειώνει το 1918. Aλλά οι Aραβες, καθώς οι Tούρκοι κατακτητές τους ήταν ομόθρησκοί τους μουσουλμάνοι, δεν μιλούν για την κυριαρχία αυτή.

Πάντως, η εξέλιξη της αραβικής κουλτούρας σταμάτησε το 11ο με 12ο αιώνα, δηλαδή οκτώ αιώνες πριν καν να μπορεί να γίνει λόγος για την κατακτητική επέκταση της Δύσης. Eξάλλου και αυτή η ίδια η αραβική κουλτούρα βασίστηκε στις κατακτήσεις, την εξόντωση και τη λίγο έως πολύ βίαια επιβολή της ισλαμικής θρησκείας στους κατακτημένους πληθυσμούς. Στην Aίγυπτο το 550 μ.X. δεν υπήρχαν Aραβες, όπως δεν υπήρχαν Aραβες, τότε, ούτε στη Λιβύη ούτε στην Aλγερία ούτε στο Mαρόκο ούτε στο Iράκ. Οι Aραβες που βρίσκονται τώρα εκεί είναι απόγονοι των κατακτητών που κυρίευσαν αυτές τις χώρες και που επέβαλαν, με ή χωρίς βία, στους τοπικούς πληθυσμούς τη δική τους θρησκεία. Δεν βλέπω όμως να γίνεται καμία κριτική αυτών των γεγονότων μέσα στο χώρο του αραβικού κόσμου. Kατά τον αυτό τρόπο, μιλάμε βεβαίως για το δουλεμπόριο των Mαύρων απο τους Eυρωπαίους (16ος αιώνας και εντεύθεν), αλλά δεν μιλάμε ποτέ για το γεγονός ότι το δουλεμπόριο και η συστηματική υποδούλωση των Mαύρων στην Aφρική τα εγκαινίασαν Aραβες έμποροι (11ος - 12ος αιώνας και εντεύθεν, με τη συνενοχή - συμμετοχή, όπως πάντα, βασιλιάδων και φυλάρχων). Eπίσης, δεν μιλάμε για το γεγονός ότι η δουλεία δεν καταργήθηκε αυθόρμητα σε καμία ισλαμική χώρα και ότι σε κάποιες από αυτές η δουλεία ισχύει ακόμη και σήμερα.

Δεν θέλω να πω με κανέναν τρόπο ότι όλα αυτά απαλείφουν τα εγκλήματα που διέπραξαν οι Δυτικοί. Λέω μόνον ότι η ιδιαιτερότητα του δυτικού πολιτισμού έγκειται ακριβώς στην ικανότητά του της αυτοαμφισβήτησης και της αυτοκριτικής. Στην ιστορία της Δύσης, όπως και σε όλες τις άλλες ιστορίες, υπάρχουν θηριωδίες και φρικαλεότητες.

Aλλά όμως μόνον η Δύση δημιούργησε την ικανότητα για εσωτερική αμφισβήτηση ­αμφισβήτηση των ίδιων των θεσμών και των ιδεών της εν ονόματι της λογικής συζήτησης μεταξύ των ανθρώπων, η οποία παραμένει ανοιχτή στο διηνεκές και δεν αναγνωρίζει έσχατο δόγμα.

by Αντικλείδι , http://antikleidi.com

η ιδιαιτερότητα του δυτικού πολιτισμού έγκειται ακριβώς στην ικανότητά του της αυτοαμφισβήτησης και της αυτοκριτικής. Στην ιστορία της Δύσης, όπως και σε όλες τις άλλες ιστορίες, υπάρχουν θηριωδίες και φρικαλεότητες.

Aλλά όμως μόνον η Δύση δημιούργησε την ικανότητα για εσωτερική αμφισβήτηση ­αμφισβήτηση των ίδιων των θεσμών και των ιδεών της εν ονόματι της λογικής συζήτησης μεταξύ των ανθρώπων, η οποία παραμένει ανοιχτή στο διηνεκές και δεν αναγνωρίζει έσχατο δόγμα.

Σφαγή της Ναντσίνγκ
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Αιχμάλωτοι θάβονται ζωντανοί[1]
Η Σφαγή της Ναντσίνγκ, επίσης γνωστή ως Βιασμός της Νανκίνγκ, ήταν μια μαζική δολοφονία, γενοκτονία και πολεμικοί βιασμοί που έλαβαν χώρα κατά την περίοδο των έξι εβδομάδων μετά την ιαπωνική άλωση της πόλης της Ναντσίνγκ, την πρώην πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Κίνας, στις 13 Δεκεμβρίου 1937 κατά τη διάρκεια του δεύτερου Σινοιαπωνικού πόλεμου. Κατά την περίοδο αυτή εκατοντάδες χιλιάδες Κινέζοι πολίτες και αφοπλισμένοι στρατιώτες δολοφονήθηκαν και 20.000-80.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά βιάστηκαν[2] από στρατιώτες του Αυτοκρατορικού Ιαπωνικού Στρατού.[3][4][5]
Το γεγονός παραμένει ένα αμφιλεγόμενο πολιτικό ζήτημα, καθώς οι διάφορες πτυχές του έχουν αμφισβητηθεί από κάποιους ιστορικούς ρεβιζιονιστές και Ιάπωνες εθνικιστές,[4] οι οποίοι έχουν ισχυριστεί ότι η σφαγή είτε μεγαλοποιήθηκε είτε έχει εξ ολοκλήρου παραχθεί για λόγους προπαγάνδας. Ως αποτέλεσμα των εθνικιστικών προσπαθειών για άρνηση ή εξορθολογισμό των εγκλημάτων πολέμου, η διαμάχη γύρω από τη σφαγή παραμένει ένα εμπόδιο στις σινο-ιαπωνικές σχέσεις, καθώς και τις ιαπωνικές σχέσεις με τα άλλα κράτη στην Ασία και τον Ειρηνικό, όπως τη Νότια Κορέα και τις Φιλιππίνες.
Μια ακριβής εκτίμηση για τον αριθμό των νεκρών στη σφαγή δεν επιτεύχθηκε, επειδή τα περισσότερα από τα ιαπωνικά στρατιωτικά αρχεία σχετικά με τις δολοφονίες έχουν σκόπιμα καταστραφεί ή παρέμειναν απόρρητα λίγο μετά την παράδοση της Ιαπωνίας το 1945. Το Διεθνές Στρατιωτικό Δικαστήριο της Άπω Ανατολής εκτιμά πάνω από 200.000 θύματα στο συμβάν[6], η επίσημη εκτίμηση της Κίνας είναι περίπου 300.000 θύματα, με βάση την αξιολόγηση του Δικαστηρίου Εγκλημάτων Πολέμου στην Ναντσίγκ. Οι εκτιμήσεις από Ιάπωνες ιστορικούς διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό, στην περιοχή της 40.000-200.000. Μερικοί ιστορικοί ρεβιζιονιστές αρνούνται ακόμη και ότι συνέβη μια εκτεταμένη και συστηματική σφαγή, υποστηρίζοντας ότι οποιοιδήποτε θάνατοι είτε ήταν δικαιολογημένοι στρατιωτικά ατυχήματα είτε ήταν μεμονωμένα περιστατικά μη εξουσιοδοτημένης αγριότητας. Αυτοί οι αρνητές ισχυρίζονται ότι ο χαρακτηρισμός του συμβάντος ως μια μεγάλης κλίμακας συστηματική σφαγή ήταν κατασκευασμένη για το σκοπό της πολιτικής προπαγάνδας.[7][8]
Αν και η ιαπωνική κυβέρνηση έχει παραδεχθεί τις πράξεις της θανάτωσης ενός μεγάλου αριθμού αμάχων, λεηλασίες και άλλες βίαιες πράξεις που διαπράχθηκαν από τον Αυτοκρατορικό Ιαπωνικό Στρατό μετά την πτώση της Ναντσίνγκ,[9][10] ορισμένοι Ιάπωνες αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι ο αριθμός των νεκρών ήταν στρατιωτικός στη φύση του και ότι κανένα τέτοιο έγκλημα δεν συνέβη ποτέ. Η άρνηση της σφαγής (και μια διαφορετική σειρά από ρεβιζιονιστικούς λογαριασμούς θανάτων) έχει γίνει μια βάση του ιαπωνικού εθνικισμού.[11] Στην Ιαπωνία, η κοινή γνώμη από τις σφαγές ποικίλλει, και λίγοι αρνούνται εντελώς την ύπαρξη της σφαγής .[11] Παρ' όλα αυτά, επαναλαμβανόμενες απόπειρες αρνητών να προωθήσουν μια αναθεωρητική ιστορία του συμβάντος έχουν δημιουργήσει διαμάχη που περιοδικά αντηχεί στα διεθνή μέσα ενημέρωσης, ιδίως στην Κίνα, τη Νότια Κορέα και άλλες χώρες της Ανατολικής Ασίας.[12]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Άλμα πάνω ↑ Chapel, Joseph (2004). «Denial of the Holocaust and the Rape of Nanking».
Άλμα πάνω ↑ Iris Chang, The Rape of Nanking, p. 6.
Άλμα πάνω ↑ Levene, Mark and Roberts, Penny. The Massacre in History. 1999, σελίδες 223-4
↑ Άλμα πάνω, στο: 4,0 4,1 Totten, Samuel. Dictionary of Genocide. 2008, 298–9
Άλμα πάνω ↑ Lee, Min (March 31, 2010). «New film has Japan vets confessing to Nanjing rape». Associated Press.[νεκρός σύνδεσμος]
Άλμα πάνω ↑ «Judgement: International Military Tribunal for the Far East». Chapter VIII: Conventional War Crimes (Atrocities). November 1948.
Άλμα πάνω ↑ Fogel, Joshua A. The Nanjing Massacre in History and Historiography. 2000, page 46-8
Άλμα πάνω ↑ Dillon, Dana R. The China Challenge. 2007, page 9-10
Άλμα πάνω ↑ «Q8: What is the view of the Government of Japan on the incident known as the "Nanjing Massacre"?». Foreign Policy Q&A. Ministry of Foreign Affairs of Japan.
Άλμα πάνω ↑ "I'm Sorry?". NewsHour with Jim Lehrer. 1998-12-01.
↑ Άλμα πάνω, στο: 11,0 11,1 Yoshida, Takashi. The Making of the "Rape of Nanking". 2006, page 157-8
Άλμα πάνω ↑ Gallicchio, Marc S. The Unpredictability of the Past. 2007, page 158